
Διατροφικές Ετικέτες: Τί είναι και που βρίσκονται;
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα οφείλουν να φέρουν ετικέτες επισήμανσης στις οποίες καταχωρούνται πληροφορίες για την ασφάλεια αλλά και την θρεπτική αξία του τροφίμου. Οι πληροφορίες αυτές μας βοηθούν να κάνουμε καλύτερες διατροφικές επιλογές. Η διατροφική επισήμανση στα ωμά τρόφιμα είναι προαιρετική.
Πληροφορίες Ασφαλείας & Διατροφής
Στην ετικέτα παρέχονται πληροφορίες για τα εξής:
Όνομα και περιγραφή προϊόντος
Το καθαρό βάρος
Η επωνυμία και το μέρος παρασκευής του προϊόντος
Διατροφική επισήμανση
Όλα τα τρόφιμα πρέπει να αναφέρουν επτά συστατικά τροφίμων στον πίνακα διατροφικής επισήμανσης. Την ενέργεια, την πρωτεΐνη, τα λιπαρά, τα κορεσμένα λιπαρά, τους υδατάνθρακες, τα σάκχαρα και το αλάτι. Προαιρετικά συμπεριλαμβάνονται και άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως οι φυτικές ίνες.

Ενέργεια & Μερίδες
Ξεκινήστε να διαβάζετε μια ετικέτα τροφίμων από τις μερίδες που περιέχονται στην συσκευασία. Αρκετές ετικέτες εκφράζονται μόνο σε θερμίδες (kcal) ανά 100 γραμμάρια επομένως θα χρειαστεί να υπολογίσετε μόνοι σας τις θερμίδες που αντιστοιχούν ανά μερίδα για να αποφύγετε την υπερκατανάλωση.
Λιπαρά
Λιγότερο από το 30% των θερμίδων που καταναλώνουμε καθημερινά πρέπει να προέρχεται από λίπη. Επιλέξτε τρόφιμα με “καλά" λιπαρά (μονοακόρεστα, πολυακόρεστα) και αποφύγετε τα κορεσμένα ή trans λιπαρά¹.
¹Άλλες ονομασίες συστατικών με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά:
Ζωικό λίπος, βούτυρο, μαργαρίνη, λάδι καρύδας, κρέμα γάλακτος, λαρδί, φοινικέλαιο.
Σάκχαρα
Η ετικέτα τροφίμων σας δίνει πληροφορίες για το συνολικό ποσοστό των σακχάρων, χωρίς να διαχωρίζει τα πρόσθετα από τα φυσικά σάκχαρα που υπάρχουν σε ένα τρόφιμο. Μπορείτε εύκολα να αποφύγετε τις μεγάλες ποσότητες πρόσθετων σακχάρων ελέγχοντας αν η ζάχαρη² περιλαμβάνεται ψηλά στη λίστα των συστατικών.
²Άλλες ονομασίες προστιθέμενης ζάχαρης:
Καστανή ζάχαρη, ζάχαρη άχνη, ακατέργαστη ζάχαρη, σακχαρόζη, δεξτρόζη, φρουκτόζη, γλυκόζη, μέλι, σιρόπι από σφένδαμο, σιρόπι καλαμποκιού, μελάσα, βύνη, μαλτόζη, λακτόζη.
Αλάτι / Νάτριο
Υπολογίζεται ότι το 75% του αλατιού που προσλαμβάνουμε, δεν προέρχεται από φαγητά που ετοιμάζουμε στο σπίτι. Συγκρίνετε τις ετικέτες και επιλέξτε το τρόφιμο με το λιγότερο αλάτι. Περιορίστε την κατανάλωση τροφίμων, όπου το αλάτι αναφέρεται μέσα στα τρία πρώτα συστατικά.
Το αλάτι αναγράφεται συχνά στις ετικέτες ως νάτριο. Μπορείτε να κάνετε εύκολα την μετατροπή πολλαπλασιάζοντας τα γραμμάρια του νατρίου επι 2.5.
Εδώδιμες ή Φυτικές ίνες
Εκτός από τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια, καλή πηγή φυτικών ινών είναι οι νιφάδες βρώμης, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, το ψωμί ολικής άλεσης, το καστανό ρύζι κ.α. Επιλέξετε τρόφιμα που να περιέχουν τουλάχιστον 3-4 γραμμάρια φυτικών ινών ανά μερίδα.
Ενδεικτική Ημερήσια Πρόσληψη ή %ΠΠΑ
Το ΠΠΑ (Προσλαμβανόμενη Ποσότητα Αναφοράς) είναι ένα έγκυρο και επιστημονικά τεκμηριωμένο σύστημα που δείχνει το συνολικό ποσό που ενδείκνυται να προσλαμβάνεται ημερησίως σε θερμίδες, σάκχαρα, λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, αλάτι από έναν μέσο ενήλικα που χρειάζεται ημερησίως 2000 kcal/8400kJ.
Το σύστημα αυτό έχει ως σκοπό να βοηθήσει τον καταναλωτή να καταλάβει πόσο συμβάλλει το κάθε τρόφιμο στην ημερήσια διατροφή του. Χρησιμοποιείστε τα ΠΠΑ για να έχετε καλύτερη εικόνα του τι τρώτε. Για παράδειγμα αν ένα τρόφιμο αναγράφει ότι είναι πλούσιο σε βιταμίνη D, αλλά με βάση το ΠΠΑ ανα μερίδα παίρνεις μόνο το 1% της ημερήσιας πρόσληψης, ίσως να μην αποτελεί καλή πηγή βιταμίνης D.
Στη συσκευασία τροφίμων τα ΠΠΑ απεικονίζονται είτε ως 3η στήλη στον πίνακα διατροφικής επισήμανσης είτε ως γραφική απεικόνιση.

Συστατικά
Οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να αναγράφουν στην ετικέτα, τα συστατικά που περιέχει ένα προϊόν με σειρά βάρους. Τα συστατικά που περιέχονται σε μεγαλύτερη ποσότητα αναγράφονται πρώτα, ενώ αυτά με την μικρότερη ποσότητα τελευταία.
Διαβάζοντας τη λίστα με τα συστατικά μπορείτε να κάνετε πιο εξατομικευμένες διατροφικές επιλογές. Για παράδειγμα ένα άτομο με αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων πρέπει να αποφεύγει τα τρόφιμα που έχουν την ζάχαρη και τα κορεσμένα λίπη ψηλά στη λίστα. Αντίστοιχα ένα άτομο με υπέρταση καλό είναι να αποφεύγει τρόφιμα που έχουν το αλάτι ανάμεσα στα τρία πρώτα συστατικά.
Στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής, είναι καλό να μειώσετε την κατανάλωση τροφίμων που περίεχουν υποκατάστατα ζάχαρης, trans λιπαρά και πολλά συστατικά που δεν μπορείτε να καταλάβετε.
Τροφικές αλλεργίες
Είναι υποχρεωτική η αναγραφή συστατικών που μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις. Τα συστατικά αυτά αναγράφονται στη λίστα των συστατικών με έντονα γράμματα είτε με την ένδειξη «περιέχει ίχνη...».
Λίστα με πρόσθετα τροφίμων
Οι πρόσθετες ύλες που προστίθενται στα τρόφιμα, αναγράφονται υποχρεωτικά στη λίστα συστατικών της ετικέτας. Στις χώρες της ΕΕ, οι ουσίες αυτές αναφέρονται με το γράμμα Ε και ένα 3ψήφιο ή 4ψήφιο αριθμό.
Κατάλογος ισχύουσας ταξινόμησης των πρόσθετων υλών:
Ε100-Ε199 - Χρωστικές
Ε200-Ε299 - Συντηρητικά
Ε300-Ε399 - Αντιοξειδωτικές ουσίες
Ε400-Ε499 - Γαλακτωματοποιητές, Πηκτικά μέσα, Σταθεροποιητές
Ε500-Ε599 - Ρυθμιστές οξύτητας
Ε600-Ε699 - Βελτιωτικά γεύσης
Ε700-Ε799 (αντιβιοτικά)
Ε900-Ε999 (διάφορα)
Ε1000-Ε1399 (διάφορα)
Ε1400-Ε1499 (πηκτικοί παράγοντες)
Ε1500-Ε1525 (συνθετικές γεύσεις και γευστικοί διαλύτες)
Ημερομηνία λήξης
Για να έχει ισχύ η ημερομηνία λήξης πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες αποθήκευσης που αναγράφονται στην ετικέτα.
Ανάλωση μέχρι/έως:
Τα τρόφιμα που φέρουν αυτήν την ένδειξη πρέπει να καταναλώνονται πριν από το τέλος της αναγραφόμενης ημερομηνίας. Χρησιμοποιείται συνήθως σε τρόφιμα που αλλοιώνονται εύκολα, όπως σε γαλακτοκομικά προϊόντα.
Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος
Τα τρόφιμα που φέρουν αυτήν την ένδειξη μπορούν να καταναλωθούν και μετά από αυτή την ημερομηνία, αλλά πιθανόν να έχει αλλάξει η γεύση, η οσμή και η υφή τους.
Μετά το άνοιγμα:
«Μετά το άνοιγμα, διατηρείται στο ψυγείο για... » Τα τρόφιμα που φέρουν αυτήν την ένδειξη είναι ασφαλή για κατανάλωση στο χρονικό πλαίσιο που ορίζεται.
Οδηγίες Χρήσης & Αποθήκευσης
Ανάλογα με το τρόφιμο μπορείτε να βρείτε οδηγίες μαγειρέματος, απόψυξης αλλά και αποθήκευσης. Είναι σημαντικό να ακολουθείτε αυτές τις οδηγίες για να αποφύγετε την αλλοίωση των τροφίμων και να μειώσετε τις πιθανότητες τροφικής δηλητηρίασης.
Κατεβάστε και εκτυπώστε τον οδηγό διατροφικής ετικέτας για να τον έχετε μαζί στα ψώνια σας.
Comments